f-16 fighting falcon

amerika birleşik devletleri hava kuvvetleri için yapılan jet savaş uçağı. en çok üretilen savaş uçaklarından biridir ve birçok ülkeye satılmıştır.

Size bugün General Dynamics tarafından tasarlanan; çok amaçlı, tek jet motorlu savaş uçağı olan F-16’dan bahsedeceğim. Amerika Birleşik Devletleri; 1960'ların sonunda LWF (Lightweight Fighter yani Düşük ağırlıklı savaş uçağı projesi) projesi kapsamında bir ihale açar. General Dynamics firmasının ürettiği ve LWF Projesi bu ihaleyi kazanır. Bu uçak, ilk başta hafif avcı uçağı olarak tasarlanmıştır. O yüzden küçüktür. Aslında F-15, F-16’nın çift motorlu ve daha büyük versiyonudur. Dolayısıyla da deep strike denilen ani ve ölümcül saldırı görevleri için biçilmiş kaftandır.. Yani bir nebze, keşif sonrası için. Lakin F-16’nın çok beğenilmesi ve F-15’in bir kaç ülke dışında hiçbir ülkeye satılmaması onun farklı modernizasyonlarla hemen hemen her görevde kullanılmasına olanak sağlamıştır. Ve tabii, hemen hemen yarı maliyetinde operasyonel maliyete sahip olması onu çok çekici kılmaktadır. II. Dünya Savaşı sonrası üretilen uçaklar içinde, MiG-21'den (11,000+) ve F-4 Phantom-II'den (5195) sonra en çok üretilen 3'üncü savaş uçağıdır. Temmuz 2016 itibarıyla 4.573 adet üretilmiştir.[1] Bugün dünyada 29 ülkenin hava kuvvetleri F-16 savaş uçağının değişik modellerini kullanmaktadır. Günümüzde ABD Hava Kuvvetleri için olmasa da ihracat için geliştirilmiş sürümleri üretilmektedir. 1993 yılında General Dynamics uçak üretim hakkını Lockheed firmasına satmış, Lockheed firması, Martin Marietta firması ile birleşerek Lockheed Martin adını almıştır. Günümüzde uçağın uçuş saati başına masrafı 22,500 ABD Doları'dır. F-16 it dalaşı için sayısız yenileştirmeye girmiş, daha iyi bir görüş için kanopi su damlası şeklinde yapılmış, yüksek G kuvvetiyle yapılan dönüşlerde pilota kolaylık sağlaması için kontrol kolu sağa alınmış ve pilota etki eden G kuvvetini azaltmak için pilot koltuğu arkaya doğru eğik yapılmıştır. Silahları gövde içindeki M61 Vulcan top ve on bir yükleme noktasına takılabilen çeşitli füzelerden oluşmaktadır. Ayrıca 9G'ye dayanabilen ilk avcı uçağıdır. İtiş-ağırlık oranı 1'den yüksek olmamak koşuluyla güçlü tırmanabilmekte ve gerektiğinde dik olarak da hızlanabilmektedir. F-16'nın resmî adı Savaşan Şahin olmasına rağmen, pilotlar ondan Viper diye bahsederler. F-16'nın ABD Hava Kuvvetleri'nde 2025 yılına kadar serviste kalması düşünülmektedir. F-16'lar ile değiştirilecek F-35 Lightning II uçakları 2011'de servise girmeye başlayacak ve kademeli olarak F-16'lar, F-35 Lightning II uçaklarıyla yer değiştirmesi planlanmaktadır. Bu uçakların hava alığı yere çok yakın olduğu için YAMAHA (motora giren yabancı maddelerin yarattığı hasar) alması çok kolaydır. Bu nedenle kullanılan havalimanlarının temizliği itinayla yapılmaktadır. Öyle ki, görevliler baştan sonra yürüyerek en ufak bir çöpü bile pistten uzaklaştırır. Ayrıca bu hava alığı uçak üzerinde çalışan personel için son derece tehlikelidir. Uçak en düşük güç seviyesinde çalışırken bile motor bir insanı çekebilecek kadar emiş gücü oluşturup bir kazaya neden olabilir. Evet, ülkemizde de bu tür kazalar olmuştur. F-16 uçağının tek motorlu olması nedeniyle, motorun devre dışı kalması sonucunda uçakta elektrik ve hidrolik gücün bulunmadığı zamanlarda acil olarak elektrik gücü sağlayan ünite (EPU) devreye girer. Bu sistemde kullanılan yakıt Hidrazin’dir ve bu insan vücuduna temas ettiğinde veya buharına maruz kalındığında sağlık açısından oldukça zararlıdır. Bundan dolayı kaza yahut acil bir durumda uçağa yaklaşmadan önce kokpitin sağ yan tarafında bulunan gösterge ve dedektörler iyice kontrol edilir, ECU sistemi çeşitli processler ile devre dışı bırakılır. Varyasyonlar: - YF-16 İlk prototip modeli. Bununla ilgili en etkili anı, uçağın test sırasında yanlışlıkla havalanması ve pilotun insiyatif kullanarak havada bir kaç tur atması olacak sanırım. - F-16A/B Block 1 İlk üretilen F-16 modelidir. Amerika, Norveç, Hollanda, Belçika ve Danimarka hava kuvvetlerinde servise girmiştir. Radomu, yani burun kısmı siyahtır. - F-16A/B Block 5 Siyah Radom griye boyanmıştır. Bunun sebebi it dalaşlarında pilotları oldukça dezavantajlı duruma düşürmesidir. Ayrıca harbe hazırlık oranı da arttırılmıştır. - F-16A/B Block 10 Harbe hazırlık oranı arttırılmıştır. - F-16A/B Block 15 Yatay kuyruk yüzey alanı %3o arttırılmış, bu da uçağı daha stabil kılmıştır. Ayrıca Deniz füzeleri taşıyabilmesi için kanatları güçlendirilmiş, ekstra podlar eklenmiştir. Bunun dışında telsiz ve radar sistemleri güçlendirilmiştir. Ayrıca, uçağın yük kapasitesi arttırılmıştır. - F-16A/B Block 15 OCU Motorlar güncellenmiştir. Ayrıca anti tank ve anti denizaltı füzeleri taşıyacak biçimde geliştirilmiştir. Ayrıca; head up display büyütülmüş, eklenen çeşitli bilgisayar sistemleri ile de pilotun muharebe yeteneği arttırılmıştır. - F-16A/B Block 20 (MLU) Eskiyen ve ilk blok F-16’ların Blok 5o seviyesine çekilmesini içeren bir programdır. - F-16C/D Block 25 Uçağın radarı güncellenmiş, platforma yeni saldırı yeteneği kazandırılmıştır. Ayrıca, dikey dengeleyicisi yenilenmiş, büyümüştür. Ayrıca motorları ve atış kontrol sistemleri yenilenmiştir. Ayrıca, uçağın yük kapasitesi arttırılmıştır. - F-16C/D Block 30/32 
Türk Hava Kuvvetlerinde de operasyonel olan bu uçakların motorları, %20 daha fazla itki gücü üretebilen motorlarla değiştirilmiş ve uçağın hava alıkları da büyütülmüştür. Elde edilen uçak, hala dünya üzerindeki en etkili it dalaşı performansına sahiptir. (İt dalaşı: Eski Usül göğüs göğüse çarpışma) - F-16CG/DG Block 40/42 Night Falcon Gece, hareketli yer hedeflerine saldırı yeteneği kazandırılan uçaklar, güdümlü bomba taşıma kapasitesine erişmiş ve muharebe yeteceğini arttıran bir çok dijital alt yapıya sahip olmuştur. Bu noktadan sonra bu uçaklar iyiden iyiye Multi Roll denilen, çoklu görevlerde kullanılma yeteneği kazanmıştır. Ayrıca, taşıma kapasitesi arttırılmıştır. Türk Hava Kuvvetlerinin envanterinde de bulunmaktadır. - F-16CJ/DJ Block 50/52 Motor ve radar güncellenen uçağa, dost ve düşman tanıma sistemi entegre edilmiştir. Türk Hava Kuvvetlerinin envanterinde de bulunmaktadır. - Geliştirilmiş Block 50/52 (Block 50/52 Plus) Uçak gövde üstüne iki tonluk ek bir yakıt tankı eklenmiş; F 22 ve F 35’lerdeki gibi bir Ram boyası ile boyanan uçağın radar izi önemli derecede azalmıştır. Ayrıca radar ve kaska monteli nişangah sistemi eklenmiştir. Bu pilot için önemli bir yetenek çarpanıdır. Şöyle, pilot kasktan uçağı çevirmeden baktığı yere nişan alabilir hale gelmiştir. Türk Hava Kuvvetlerinde de Kaska Monteli Nişangah sistemi modernizasyonu yapılmıştır. - F-16E/F Block 60 Desert Falcon Sadece birleşik Arap Emirleri için üretilen bir versiyondur. BAE, bu uçağın geliştirilmesi için yüklenici firmaya 5 Milyar Dolar para ödemiştir. Motorlar, kokpit ve radar güncellenmiştir. En büyük farklılık radardadır. Bu radar Elektronik Faz Dizin Radarıdır. (AESA radarı) Geleneksel radarlara göre, çalışma mantısı çok farklı olan bu teknoloji; uçağın hedef alma kapasitesini, gizliliğini ve diğer savaş platformları ile iletişimini ciddi manada güçlendirmiştir. Aslında bu bildiğiniz BAE’nin irana saldırması için üretilmiş bir modeldir. - F-16V Block 70/72 AESA radarı ile güncellenmesi beklenen bu uçağın; bir dizi yapsal değişiklikle, servis ömürlerinin 2060’lı yıllara kadar uzatılması sağlanacaktır. - Türkiye ve F-16 - Türk Silahlı Kuvvetleri; yapılan çalışmalarla F 16’larını Block 70 seviyesine yükseltmeyi düşünmektedir. Burada yapılan çalışmalar arasında; yerli bir AESA radarı yapılması ve bir dizi temel ve yapılsal değişiklik bulunmaktadır. Evet, yakın zamanda gelişmelerden haberdar olacağımızı düşünmekteyim. ÖNEMLİ EDİT: Türk Sİlahlı Kuvvetlerinde grev yapmakta olan uçakların büyük kısmı TEI(Şimdi TUSAŞ oldu) tesislerinde Türk mühendisler ve teknikerler tarafından üretilmiştir. Bu tesiste üretilen uçakların 3'ü dünyadaki en mükemmel uçaklar seçilmiştir. Şimdiye de bu seviyede üretilen uçaklar toplamda 9 tanedir. Bu da Türk Savunma Sanayi'nin başarısını göstermektedir. Ayrıca; Geçmişte bu tesislerde Mısır Hava Kuvvetleri için de F 16 üretilmiştir.